Corona regels rondom uitvaarten

Wat kan er nog met een uitvaart?

U weet inmiddels wel dat onze wereld op zijn kop staat door de coronacrisis. We mogen geen handen meer schudden, moeten minimaal 1,5 meter afstand houden en zoveel mogelijk binnen blijven. Bovendien niet meer dan 3 mensen op bezoek ontvangen. Iedereen en alle bedrijven hebben er last van; de een wat meer dan de ander.

Aangepaste regels voor de uitvaartbranche

Op 23 maart besloot de regering dat bijeenkomsten uit maximaal drie personen mochten bestaan. Het was een van de belangrijkste richtlijnen in het pakket maatregelen om het coronavirus in te dammen.  Maar een uitvaart waar slechts 3 personen bij mogen zijn zou te onmenselijk zijn en waarschijnlijk grote weerstand oproepen, vandaag dat voor de uitvaartsector een ander aantal geldt. 

Maximaal 30 nabestaanden

De maatregel voor uitvaarten werd een maximum aantal van dertig nabestaanden toegestaan werd. Ook bij uitvaarten, begrafenissen en crematies moet 1,5 meter afstand gehouden worden, mogen geen handen geschud worden. De uitvaart is daarmee een letterlijk een afstandelijke bedoening geworden. Ook het vertrouwde kopje koffie na afloop is voorlopig in de ban gedaan.

Hoe noodzakelijk de regels ook zijn, in de praktijk levert het soms onwerkbare situaties op:  de uitvaartverzorger moet nabestaanden die samen in één auto naar het uitvaartcentrum gekomen zijn, daar vervolgens minimaal 1,5 meter uit elkaar zetten….

Grafmonumenten en grafstenen

Natuurlijk heb ik zelf als grafkunstenaar ook de nodige maatregelen moeten nemen om geïnteresseerden zo veilig en aangenaam mogelijk volgens de Corona richtlijnen te kunnen  ontvangen. Behalve het zoveel mogelijk volgend van de richtlijnen geeft een plexiglasscherm dat boven de bespreektafel hangt extra bescherming.  Mijn werk als ontwerper van grafmonumenten kan, iets aangepast, gewoon doorgaan.

Bij uitvaarten is helaas nogal anders. Welke regels en richtlijnen moeten uitvaartverzorgers in acht nemen? En is het nog wel mogelijk om nu een mooie persoonlijke uitvaart te organiseren?

Tradities verander je niet zo maar! Begrafenissen en crematies zijn wel de meest basale en belangrijke tradities waar je in je leven mee te maken krijgt. Iedereen wenst toch voor zijn dierbare een mooie sfeervolle uitvaart om op gepaste wijze afscheid te nemen van je geliefde dierbare. Valt zo’n uitvaart nog wel te regelen?

Buiten moeten wachten

Vanwege de maatregelen zal de uitvaartverzorger proberen de uitvaart zoveel als kan via de telefoon te regelen. Als het lichaam van de overledene opgehaald thuis moet worden mogen er slechts 3 mensen bij aanwezig zijn, met een afstand van minimaal 1,5 meter. De uitvaartverzorger gaat niet eerder naar binnen dan wanneer de overige mensen uit de woning zijn. Zij worden vriendelijk gevraagd buiten of in de auto te wachten.

Rouw en Troost

Dat is misschien nog wel het aller moeilijkste aan de nieuwe situatie: iemand die je dierbaar is verdriet zien hebben en deze niet mogen troosten. Wat zo belangrijk is aan een uitvaart: een hand op een schouder, elkaar even vast houden, elkaar troosten om het verdriet te verzachten is er helaas niet meer bij. Het is tegennatuurlijk en daarom erg moeilijk voor mensen om niet te doen.

Teleurstellend

Voor de meeste nabestaanden is het erg teleurstellend hoe een uitvaart nu georganiseerd is. Het is totaal anders dan we gewend zijn en wat we er van verwachten. Ook de uitvaartverzorgers zelf ervaren het als tegengesteld aan hoe het zou moeten. Het went niet.

Het voelt koud  en ongastvrij om nabestaanden en vrienden van een uitvaart weg te moeten sturen zonder het gebruikelijke kopje troostrijke koffie of thee.  Ook het persoonlijk bijstaan door de uitvaartverzorger van de nabestaanden is nu niet mogelijk. Het delen van verdriet en begripvolle woorden via de telefoon zijn toch heel anders. Het haalt het niet bij persoonlijk contact.

Meekijken vanaf de zijlijn

Doordat er maar maximaal 30 mensen aanwezig mogen zijn is er meestal alleen maar ruimte voor de direct betrokkenen en de naaste familieleden. Er is in de praktijk nauwelijks ruimte voor andere nabestaanden en vrienden. Hoewel bijna iedereen dat begrijpt is dat letterlijk “afstandelijke” voor de meesten teleurstellend.

Vaak helpt nieuwe technologie zoals Skype waar mensen live kunnen meekijken en opnames op Youtube die later terug bekeken kunnen worden. Meestal is dat een service die uitvaartverzorgers gratis aanbieden.

Drive thru

Kortom als u tot de binnenste kring van de nabestaanden hoort kunt u nog steeds de uitvaart bijwonen. U moet dan wel 1,5 meter afstand houden en geen handen schudden. Een nieuwe manier om meer mensen in staat te stellen afscheid te nemen is een drive-thru afscheid. Nabestaanden rijden langzaam langs de kiste en nemen vanuit hun autostoel afscheid. Een ongebruikelijke manier van afscheid nemen, maar het zijn ook ongebruikelijke tijden.

Persoonlijke uitvaart

Terwijl de mogelijkheden in deze tijd beperkt zijn, moet het een ervaren uitvaartverzorger lukken om samen met de familie een persoonlijke uitvaart te organiseren. Dat vereist een creatieve en vindingrijke geest die binnen de beperkingen toch nog mogelijkheden ziet en daarmee iets moois weet te organiseren.

Later overdoen?

De meeste uitvaartorganisaties bieden ook aan om na de corona tijd de uitvaart nog een dunnetjes over te doen. Maar een herdenking achteraf voelt toch anders. Bovendien weet niemand weet op dit moment nog wanneer dat mogelijk zal zijn.

Jeroen Stok

Dit artikel werd geschreven door Jeroen Stok, kunstenaar van RVS beelden en kunstwerken die ook persoonlijke grafkunstmonumenten in opdracht maakt.  

Memorabel Afscheidsmonumenten – Jeroen Stok

Moezelstraat 72

8226LB Lelystad

06-49 351 338